Trám đen được người dân ví như “vàng đen” bởi đem lại giá trị kinh tế cao. Hơn thế nữa, trong Đông y, trám là vị thuốc trị nhiều bệnh, đặc biệt là bệnh đường hô hấp.

Vào tháng 8 dương lịch hàng năm, người dân xã Hoàng Vân (huyện Hiệp Hòa, Bắc Giang) lại tất bật bước vào vụ thu hoạch trám đen. Theo người dân nơi đây cho biết, trám đen ra hoa vào tháng 2 và cho thu hoạch vào tháng 7 Âm lịch. Trám thường ra quả thành chùm, tùy vào mỗi vụ sẽ cho sản lượng khác nhau.

“Vụ nào được mùa, trám đen sai trĩu quả, mỗi chùm có thể cho thu hoạch một cân quả hoặc nhiều hơn”, một người dân xã Hoàng Vân cho biết.

Thế nhưng, việc thu hoạch trám đen gặp nhiều khó khăn bởi cây trám có đặc điểm thân cây cao lớn hàng chục mét và tán cây rộng. Để có thể thu hoạch được những quả trám, người dân cần phải có sức khỏe dẻo dai, kỹ năng leo trèo và đặc biệt là phải có kỹ thuật tỉa trám để tránh không bị gãy cành quá nhiều, quả trám không bị trầy xước,…

Là một trong những hộ dân trồng nhiều cây trám đen ở xã Hoàng Vân, những ngày này, ông Nguyễn Thành Vĩnh (59 tuổi) cùng vợ là bà Nguyễn Thị Hải tất bật thu hoạch loại quả này để kịp cung ứng cho khách hàng và thương lái.

Mỗi lần trước khi thu hoạch trám đen, vợ chồng ông Vĩnh sẽ căng bạt phía dưới để hứng, việc này cũng giúp đỡ công nhặt trám.

Chia sẻ với chúng tôi, bà Hải cho biết, trám Hoàng Vân vốn nổi tiếng từ rất lâu nên khi tới mùa, người dân nơi đây chỉ việc thu hoạch. Sau đó, thương lái sẽ tự đến từng nhà thu mua.

Bà Hải cho hay: “Thường cây trám có độ tuổi từ 7 đến 10 năm sẽ cho quả. Mỗi vụ gia đình tôi thu hoạch được vài tấn. Giá trám đen đầu mùa năm nay có giá 140.000 đồng/kg bán tại vườn. Đối với trám được chế biến thô sơ, sẽ có giá 160.000 đồng/kg”.

Giới thiệu về những cây trám đen trong vườn, bà Hải bảo mỗi cây đều có tuổi thọ hơn 30 năm, có vài cây được đánh dấu bởi quả trám ngon.

“Ở xã Hoàng Vân, hễ nhà nào có cây trám ngon đều được đánh dấu. Sau họ sẽ lấy cành ghép vào cây non hoặc mua hạt đem trồng. Vườn nhà tôi có vài cây trám được đánh dấu”, bà Hải vui vẻ chia sẻ.

Bà Hải nói tiếp: “Trám đen có mùi vị bùi, thơm. Ở đây chúng tôi chế chế biến trám đen bằng cách om chín, sau đó cho vào lọ ngâm ăn dần. Tùy vào khẩu vị của mỗi người, trám đen có thể chế biến theo nhiều cách như: Kho với thịt lợn, cá,… hoặc có thể ăn với muối vừng, lạc”.

Hiện, gia đình ông Thành có hơn 10 cây trám đen nhưng chỉ có 7 cây cho thu hoạch. “Ngoài việc thu hoạch quả trám đen, gia đình tôi còn trồng cây giống để bán. Cây khoảng 2 năm tuổi bán được với giá 1 triệu đồng/cây”, ông Thành cho biết.

Theo tìm hiểu, xã Hoàng Vân hiện có hơn 4.000 cây trám đen. Trong đó, có hơn 200 cây từ 70-100 tuổi, 100 cây trên 100 tuổi, được trồng chủ yếu ở thôn Vân Xuyên. Trám đen không chỉ là món ăn ngon được nhiều người yêu thích, trong Đông y, trám còn là vị thuốc trị nhiều bệnh, đặc biệt là bệnh đường hô hấp.